Εκκολπωματική Νόσος

Τα εκκολπώματα είναι μικροί σάκοι οι οποίοι εμφανίζονται στα τοιχώματα του παχέος εντέρου. Εντοπίζονται κυρίως στο σιγμοειδές( τμήμα του παχέος εντέρου εικόνα 1) και η συχνότητα εμφάνισης τους συνδέεται με την ηλικία. Τα εκκολπώματα δημιουργούνται όταν τμήμα του βλεννογόνου του εντέρου  προσπίπτει μέσα από τα υπόλοιπα στρώματα του εντέρου και δημιουργεί σακοειδής προεξοχές.

Εικόνα 1. Εκκολπώματα στο σιγμοειδές και κατιόν

Πως δημιουργούνται τα εκκολπώματα

Τα εκκολπώματα δημιουργούνται λόγω υψηλών πιέσεων που δημιουργούνται στο παχύ έντερο και λόγω της δυσκοιλιότητα. Το έντερο κάνει σπασμούς με σκοπό να προωθήσει το περιεχόμενο που βρίσκεται μέσα του. Όταν το περιεχόμενο δεν είναι αρκετό οι σπασμοί αυτοί αυξάνουν την πίεση μέσα στο έντερο και δημιουργούν τα εκκολπώματα. Έτσι μια διατροφή που δεν περιέχει αρκετές φυτικές ίνες είναι πιθανό να οδηγήσει στη δημιουργία εκκολπωμάτων.

Πόσο συχνά εμφανίζονται τα εκκολπώματα

Εμφανίζονται συνήθως σε άτομα άνω των 35 ετών, και είναι εξαιρετικά συχνά σε άτομα τρίτης ηλικίας. 2 στους 3 ανθρώπους άνω των 80 ετών έχουν εκκολπώματα.

Συμπτώματα

Τις περισσότερες φορές δεν εμφανίζονται κάποια συμπτώματα και η διάγνωση γίνεται τυχαία κατά τη διάρκεια κολονοσκόπησης. Όταν υπάρχουν συμπτώματα εμφανίζονται ως:

• Ήπιος κοιλιακός πόνος στα αριστερά της κοιλιάς ( λαγόνιο βόθρο)
• Αίσθημα τάσης
• Πυρετός
• Δυσκοιλιότητα
• Διάρροια
• Ναυτία
• Εμετός

Διάγνωση εκκολπωμάτων

Μετά από την κλινική εξέταση του ασθενούς, και την λήψη του ιατρικού ιστορικού πρέπει να γίνει σκιαγράφηση των σάκων των εκκολπωμάτων και αξονική τομογραφία. Μέσω αυτών των εξετάσεων θα μπορεί να εντοπίσει ο γιατρός την ύπαρξη πιθανής φλεγμονής, καθώς και να εκτιμήσει την σοβαρότητα των εκκολπωμάτων και να καθοδηγήσει τον ασθενή στην κατάλληλη θεραπεία.

Επιπλοκές εκκολπωμάτων

Πιθανές επιπλοκές των εκκολπωμάτων αποτελούν:

• Αιμορραγία
• Εκκολπωματίτιδα (φλεγμονή)
• Διάτρηση εντέρου
• Απόφραξη εντέρου
• Συρίγγια

Εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι το 50% των ασθενών που θα νοσηλευτούν για εκκολπωματίτιδα δεν γνωρίζουν καν την ύπαρξή τους μέχρις ότου γίνει κλινική εξέταση.

Τι είναι η εκκολπωματίτιδα

Εκκολπωματίτιδα είναι η φλεγμονή των εκκολπωμάτων του εντέρου. Η φλεγμονή συνήθως οφείλεται στην απόφραξη του στομίου ενός εκκολπώματος με συνέπεια να παγιδεύονται μέσα κόπρανα και μικρόβια. Συμπτώματα της φλεγμονής αυτής είναι πόνος στο αριστερό μέρος της κοιλιάς, πυρετός, δυσκοιλιότητα και πιθανώς μικρή απώλεια αίματος στην κένωση.

Θεραπεία

Η θεραπεία της εκκολπωματίτιδας εξαρτάται από το στάδιο της νόσου.

Εκκολπωματίτιδα χωρίς επιπλοκές

Εάν τα συμπτώματα είναι ήπια ο γιατρός θα προτείνει:

• Αντιβιοτικά για την θεραπεία της φλεγμονής
• Υδαρή δίαιτα για μερικές ημέρες ως ότου επουλωθεί το έντερο

Συνίσταται επίσης αύξηση στην κατανάλωση φυτικών ινών.

Εκκολπωματίτιδα με επιπλοκές

Εφόσον εμφανίζονται αλλεπάλληλα επεισόδια εκκολπωματίτιδας υπάρχει περίπτωση να χρειαστεί νοσοκομειακή περίθαλψη. Σε αυτή την περίπτωση θα χορηγηθούν ενδοφλέβια αντιβιοτικά. Στην περίπτωση που ο ασθενής έχει κοιλιακό απόστημα θα πρέπει να αποστραγγιστεί.

Σταδιοποίηση εκκολπωμάτων

Η σοβαρότητα της εκκολπωματίτιδας συχνά διαβαθμίζεται με τη χρήση των κριτηρίων του Hinchey . Ο κίνδυνος θανάτου είναι λιγότερος από το 5% για τους περισσότερους ασθενείς σταδίου 1 ή 2 και περίπου 13% επί σταδίου 3 και 43% για ασθενείς σταδίου 4.

Χειρουργική Επέμβαση

Σήμερα, λόγω της ελάχιστα επεμβατικής Λαπαροσκοπική Χειρουργικής, συνίσταται τα εκκολπώματα να χειρουργούνται αμέσως μετά από την διάγνωσή τους και όχι όταν υπάρξουν επιπλοκές. Καθώς ο κίνδυνος θανάτου είναι αρκετά υψηλός στα στάδια 3 και 4, άρα ο ασθενής πρέπει να χειρουργηθεί όταν είναι ακόμη ασυμπτωματικός. Επιπλέον ασθενείς με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα θα πρέπει να χειρουργούνται άμεσα.

Στόχος της επέμβασης είναι η αφαίρεση του τμήματος του εντέρου που πάσχει ή έχει τα περισσότερα εκκολπώματα. Κατά ένα πολύ μεγάλο ποσοστό το τμήμα αυτό είναι το σιγμοειδές. Έπειτα γίνεται επανασύνδεση του υγιούς τμήματος του εντέρου (αναστόμωση).

Σε περίπτωση που η βλάβη είναι εκτεταμένη και δεν είναι δυνατό να γίνει αναστόμωση, τότε πρέπει να γίνει κολοστομία. Όταν η φλεγμονή υποχωρήσει τότε μπορεί να γίνει επανασύνδεση (αναστόμωση).

Μια πολύ σοβαρή επιπλοκή των εκκολπωμάτων είναι η οξεία Αιμορραγία. Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να γίνει άμεσα κολεκτομή.

Εκκολπωματίτιδα και καρκίνος του παχέος εντέρου

Σύμφωνα με την πρόσφατη βιβλιογραφία υπάρχει ένας αυξημένος κίνδυνος εμφάνιση καρκίνου του παχέος εντέρου σε ασθενείς με οξεία εκκολπωματική νόσο στη βραχυχρόνια περίοδο, αμέσως μετά από νοσηλεία. Το γεγονός αυτό καθιστά την κολονοσκόπηση απαραίτητη σε ασθενείς με εκκολπώματα για να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο καρκίνου του εντέρου.