Άγχος και κατάθλιψη σε ασθενείς με Παλινδρόμηση (ΓΟΠ)

ΗΜΕΡΑ ΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗΣ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗΣ

Η Γαστροοισοφαγική Παλινδρόμηση (ΓΟΠ) είναι μια διαταραχή κατά την οποία το περιεχόμενο του στομάχου(φαγητό ή υγρό) ανεβαίνει προς τον οισοφάγο. Η διαταραχή αυτή επηρεάζει μεγάλο μέρος του γενικού πληθυσμού. Η Γαστροοισοφαγική Παλινδρόμηση αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες ιατρικές προκλήσεις τόσο διαγνωστικά όσο και θεραπευτικά. Καθώς αποτελεί το 75% της παθολογίας του οισοφάγου, ενώ δεν υπάρχει ακριβής παγκόσμιος ορισμός της νόσου. Τα συχνότερα συμπτώματα της παλινδρόμησης, είναι οι καούρες και οι αναγωγές.

Η ΓΟΠ εάν παραμείνει αθεράπευτη μπορεί να προκαλέσει πολύ σοβαρές βλάβες στον οισοφάγο. Είναι αποδεδειγμένο ότι συμβάλει στην εμφάνιση οισοφαγίτιδας. Η οισοφαγίτιδα 4^ου βαθμού ονομάζεται οισοφάγος Barrett και αποτελεί μια σοβαρή προκαρκινική κατάσταση.

Το άγχος είναι μια φυσιολογική σωματική και ψυχική αντίδραση σε μια απειλή ή σε μια αίτηση για την αντιμετώπιση απαιτητικών καταστάσεων. Όταν κάποιος άνθρωπος νιώθει στρες το σώμα του είναι σε ένταση και ο εγκέφαλος του πυροδοτείται από πολλαπλές σκέψεις. Ο κάθε άνθρωπος εκτίθεται καθημερινά σε στρεσογόνες καταστάσεις. Το στρες μάλιστα μπορεί να είναι και θετικό – το λεγόμενο ευ στρες – όταν κανείς καλείται να το αντιμετωπίσει σπάνια (ή μόνο μερικές φορές) και σε περιορισμένο βαθμό. Σε αυτή την περίπτωση λειτουργεί σαν καταλύτης και τον ενεργοποιεί για να αντεπεξέλθει στις όποιες καταστάσεις. Όσο πιο συχνό και έντονο είναι το στρες, τόσο πιο δύσκολο είναι να αντιμετωπιστούν οι καθημερινές υποχρεώσεις.

Η κατάθλιψη είναι κατάσταση έντονης θλίψης και μελαγχολίας του ανθρώπου, η οποία συνήθως ακολουθεί ένα δυσάρεστο για αυτόν γεγονός. Στην ψυχιατρική επιστήμη συχνά ταυτίζεται με την Κλινική Κατάθλιψη, ψυχική νόσο με συμπτώματα που κατά κανόνα διαρκούν πάνω από δυο εβδομάδες και είναι τόσο σοβαρά ώστε διαταράσσουν την ικανότητα του ατόμου να λειτουργεί ομαλά στην καθημερινή του ζωή. Τα συχνότερα συμπτώματα είναι Διαρκής λύπη & Απογοήτευση / Αποθάρρυνση & Απώλεια ενδιαφερόντων.

Πρόσφατα, διατυπώθηκε  η υπόθεση ότι οι ψυχικοί παράγοντες (όπως είναι το άγχος και η κατάθλιψη) μπορεί να διαδραματίζουν ρόλο στην εμφάνιση και χειροτέρευση της ΓΟΠ. Σύμφωνα με μια έρευνα 60% των ασθενών με γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση που συμμετείχαν ανέφεραν παρόξυνση των συμπτωμάτων κατά την περίοδο της έκθεσης σε ψυχικούς παράγοντες [1].

Έχει αποδειχθεί ότι η ΓΟΠ μπορεί να προκαλέσει και να επιδεινώσει ψυχικές επιπλοκές στους ασθενείς. Ομοίως, οι ψυχικές διαταραχές πιθανώς μπορούν επίσης να επηρεάσουν αρνητικά την ΓΟΠ. Μελέτες έδειξαν ότι η χορήγηση χαμηλών δόσεων αντικαταθλιπτικών και αντιαγχωδών φαρμάκων θα μπορούσε να είναι αποτελεσματική σε τέτοιες περιπτώσεις. Ως εκ τούτου, είναι απαραίτητο να προσδιοριστεί η σχέση μεταξύ αυτών των παραγόντων και του επιπολασμού της κατάθλιψης και του άγχους σε ασθενείς με ΓΟΠ.

Το άγχος και η κατάθλιψη είναι δύο κοινές ψυχικές διαταραχές που σχετίζονται με χρόνιες παθήσεις. Πρόσφατη έρευνα προσπάθησε να προσδιορίσει την σχέση των ψυχικών αυτών καταστάσεων με την ΓΟΠ, καθώς επίσης και να μετρήσει την σοβαρότητα της ψυχικής διαταραχής. Για την έρευνα εξετάσθηκε δείγμα 100 ασθενών. [3]

Σύμφωνα με αυτή, τα επίπεδα άγχους και κατάθλιψης ήταν υψηλότερα στην ομάδα ασθενών που είχαν ΓΟΠ, συγκριτικά με την ομάδα ελέγχου. Σύμφωνα με τους Ohetal., τα συμπτώματα κατάθλιψης και άγχους ήταν υψηλότερα σε ασθενείς με ΓΟΠ σε σύγκριση με τον υγιές πληθυσμό. [2] Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει μια ισχυρή θετική συσχέτιση μεταξύ ψυχικών διαταραχών και ΓΟΠ. Επιπλέον ασθενείς με ψυχικές διαταραχές και ΓΟΠ εμφανίζουν συχνότερα μη διαβρωτική οισοφαγίτιδα. Τέλος, σύμφωνα με τα δεδομένα των ερευνών μπορούμε να συμπεράνουμε ότι οι ψυχικοί παράγοντες και η Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση δημιουργούν ένα φαύλο κύκλο, ο οποίος πρέπει άμεσα να διακοπεί ώστε να μπορέσει ο ασθενής να ανακουφισθεί.

Βιβλιογραφία

1. Kamolz T, Velanovich V. Psychological and emotional aspects of gastroesophageal reflux disease. Diseases of the Esophagus. 2002;15(3):199–203. doi: 10.1046/j.1442-2050.2002.00261.x.
2. Oh J-H, Kim T-S, Choi M-G, Lee H, Jeon E-J, Choi S-W, et al. Relationship between psychological factors and quality of life in subtypes of gastroesophageal reflux disease. Gut Liver. 2009;3(4):259–65. doi: 10.5009/gnl.2009.3.4.259.
3. Javadi SAHS, Shafikhani AA. Anxiety and depression in patients with gastroesophageal reflux disorder. ElectronPhysician. 2017;9(8):5107-5112. Published 2017 Aug 1. doi:10.19082/5107