Χολολιθίαση - Όλες οι απαντήσεις στις πιο συχνές ερωτήσεις των ασθενών.

Οι πέτρες στη χολή (χολόλιθοι) είναι στέρεα σωματίδια που σχηματίζονται από τη χοληστερόλη και τη χολερυθρίνη της χολής, μέσα στη χοληδόχο κύστη. Οι χολόλιθοι έχουν τεράστια ποικιλομορφία ως προς το μέγεθος, αφού μπορεί να είναι εξαιρετικά μικροί, όσο ένας κόκκος άμμου ή τόσο μεγάλοι, όσο μια μπάλα του γκολφ.

• Περίσσεια χοληστερόλης: όταν το ήπαρ αποβάλλει περισσότερη χοληστερόλη από όση μπορεί να διαλύσει η χολή. 
• Περίσσεια χολερυθρίνης: που μπορεί να προκληθεί από κίρρωση του ήπατος, λοιμώξεις των χοληφόρων και διαταραχές του αίματος.
• Χολική λάσπη: όταν η χοληδόχος κύστη δεν αδειάζει πλήρως ή αρκετά συχνά, η χολή γίνεται αρκετά συμπυκνωμένη, προάγοντας το σχηματισμό χολόλιθων.

Παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη χολολιθίασης είναι:

• Γυναικείο φύλο
• Ηλικία άνω των 40 ετών 
• Παχυσαρκία
• Εγκυμοσύνη
• Διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά
• Ταχεία απώλεια βάρους 
• Οικογενειακό ιστορικό χολολιθίασης
• Σακχαρώδης διαβήτης ή ηπατική νόσος

Πολλοί ασθενείς με χολολιθίαση είναι εντελώς ασυμπτωματικοί. Όταν η χολολιθίαση γίνεται συμπτωματική, οι ασθενείς εμφανίζουν τα παρακάτω:

• Αιφνίδιο και έντονο πόνο στο άνω δεξιό μέρος της κοιλιάς
• Πόνο στον άνω δεξιό ώμο ή στις ωμοπλάτες
• Γαστρικά συμπτώματα όπως: ναυτία, έμετο, δυσπεψία, φούσκωμα ή αέρια
• Ίκτερο: σε περίπτωση που κάποια πέτρα έχει φράξει το χοληδόχο πόρο.

Πολλοί ασθενείς με χολολιθίαση είναι εντελώς ασυμπτωματικοί. Όταν η χολολιθίαση γίνεται συμπτωματική, οι ασθενείς εμφανίζουν τα παρακάτω:

• Υπερηχογράφημα (US) : η πιο συχνή και αξιόπιστη μέθοδος
• Αξονική τομογραφία (CT): ιδιαίτερα χρήσιμη για την ανίχνευση χολόλιθων και επιπλοκών της χολολιθίασης
• Σπινθηρογράφημα HIDA: εξετάζει τη λειτουργία της χοληδόχου κύστης
• MRCP (μαγνητική χολαγγειοπαγκρεατογραφία)
• ERCP (ενδοσκοπική παλίνδρομη χολαγγειοπαγκρεατογραφία): μέθοδος διάγνωσης και θεραπείας λίθων στους χοληδόχους πόρους).

• Λαπαροσκοπική Χολοκυστεκτομή: αφαίρεση της χοληδόχου κύστης σε ασθενείς που έχουν συμπτώματα. Είναι η πιο ευρέως διαδεδομένη, ασφαλής και αποτελεσματική θεραπευτική μέθοδος. Η επέμβαση μπορεί να πραγματοποιηθεί και προφυλακτικά σε ασθενείς που δεν είναι ακόμα συμπωματικοί αλλά είναι υψηλού κινδύνου (δρεπανοκυτταρική αναιμία, μεγάλες πέτρες κ.α.)
• ERCP (ενδοσκοπική παλίνδρομη χολαγγειοπαγκρεατογραφία): για την αφαίρεση λίθων από τους χοληδόχους πόρους
• Φαρμακευτική θεραπεία: για τη διάλυση των χολόλιθων. Σχετικά αναποτελεσματική μέθοδος.
• Εξωσωματική λιθοτριψία : για πέτρες 0,5-2 εκ. αλλά με μεγάλο ποσοστό υποτροπής (20%)

Όχι, εφόσον η χοληδόχος κύστη έχει αφαιρεθεί μετά τη Λαπαροσκοπική Χολοκυστεκτομή. Χολόλιθοι μπορούν ωστόσο να εμφανιστούν στους χοληδόχους πόρους. 

Σε πολλές περιπτώσεις η  ανάπτυξη της χολολιθίασης δεν μπορεί να αποτραπεί. Ωστόσο  θα μπορούσε κανείς μέσω της συμπεριφοράς του να περιορίσει κάποιους παράγοντες κινδύνου όπως:

• Να διατηρεί το βάρος του σε φυσιολογικά επίπεδα
• Να αποφεύγει την ταχεία απώλεια βάρους
• Να ασκείται τακτικά 
• Να αποφεύγει επεξεργασμένους υδατάνθρακες και λιπαρά